مردمك بيروني يا خارجي
(Exit Pupil):
اگر يك دوربين را از يك فاصله معين از چشمان خود بگيريم (مثلا فاصله حدود 30 سانتيمتري براي دوربينهاي دوچشمي)، دايرهاي روشن در قسمت چشمي دوربين د يده ميشود كه Exit Pupil يا مردمك بيروني نام دارد. هر قدر اندازه مردمك بيروني بزرگتر باشد تصوير در محيطهاي تاريكتر واضحتر است و به دلايلي كه گفته شد، عمق ديد دوربين نيز بيشتر ميشود. مردمك خروجي از اين فرمول بدست ميآيد:
مردمك بيروني (خروجي) به ميليمتر= A
قطر لنز شيئي دوربين به ميليمتر= D
بزرگنمايي= V
به طور مثال مردمك بيروني براي دوربين 8x32 معادل 4 ميليمتر است:
A= 32/8= 4mm
Eye Relief: به بهترين فاصله چشم تا لنز چشمي دوربين كه تصوير به صورت كامل و واضح ديده شود، Eye relief گفته ميشود. به عبارت ديگر در اين فاصله ميدان ديد تعريف شده در دوربين به صورت كامل رويت ميشود و مسلماً ميزان اين عامل در دوربينهاي تفنگ بيشتر از دوربينهاي دوچشمي ميباشد. زيرا دوربينهاي تفنگ درمعرض تكان شديد و پس زدن تفنگ ميباشند و اين فاصله بايد ايمني چشم تيرانداز را فراهم نمايد.
قابليت گذردهي نور
(Light Transmission):
اين مشخصه اصليترين عامل تعيينكننده كيفيت لنز و در نتيجه كيفيت روشنايي و وضوح دوربين ميباشد كه به پوشش لايههاي مختلف با ضريب شكست متفاوت روي لنز و اجزاء اپتيكي بستگي دارد و به درصد بيان ميگردد. تكنولوژي ساخت و پوشش لنزها و منشورهاي دوربين، عامل اصلي اختلاف قيمت دوربينهاي شكاري ميباشد. البته دراين مقايسه منظور قيمت واقعي دوربينهاي شكاري در هر رده كيفيتي است. چرا كه بسياري از اين محصولات تنها جنبه يك كالاي تجاري و يا تبليغاتي را دارند و يا برخي از آنها بيش از آنكه كاربردي باشند تنها يك كالاي لوكس محسوب ميشوند. براي يك شكارچي و طبيعت دوست كه گاهي در صدد مقابله با شرايط سخت طبيعت براي ديدن و يا شكار تروفه خود بر ميآيد، داشتن فاكتورهاي كاربردي و حرفهاي در يك دوربين موردنظر است و نه چيز ديگر. بايد گفت يكي از مهمترين مشخصات تعيين كننده قيمت دوربينهاي شكاري، نوع پوشش لنز ميباشد. متأسفانه اين فاكتور بسيار مهم براي انتخاب دوربين شكاري حرفهاي در كشورمان كه محدوديت عرضه دوربينهاي واقعي وجود دارد، كمتر مورد توجه قرار ميگيرد و از آنجايي كه تاكنون مركزي علمي براي اطلاع رساني مناسب براي علاقمندان وجود نداشته، راه براي بسياري سودجويان با تبليغات غيرعلمي و غلوآميز باز شده است. بسياري با رجوع به اطلاعات بياساس كه اغلب منبع و پايه آن گفتههايي است كه در محافل برخي شكارچيان نقل و منتشر ميشود، هزينه بسيار گزاف براي دوربينها پرداخت ميكنند كه اين مهم در همه جاي دنيا، بر خلاف وجود گستره بازخريد نيز ديده ميشود.
پوشش روي لنز (Lens Coating):
زمانيكه يك دسته پرتو نور از يك شيء (منبع نور) به يك قطعه لنز تابيده ميشود، قسمتي از نور از آن به حالت شكست خارج ميشود و از لحاظ تئوري بايد در نقطه كانوني با محور اصلي عدسي تلاقي پيدا كند. قسمتي از نور نيز منعكس ميشود و اگر لنز بدون پوشش باشد، حدود 5 درصد آن منعكس ميشود. البته بايد در نظر داشت ساختار شيميايي و آرايش مولكول كريستالهاي شيشه لنز نيز بايد به گونهاي باشد كه نور در هنگام عبور از آن دچار پراكندگي نشود. (منظور از كريستالهاي شيشه، شكل منظم مولكولها و همگن بودن آنهاست و ارتباطي با صنعت كريستالسازي ندارد، چرا كه برخي به اشتباه صنعت كريستالسازي را با ساخت لنز مرتبط ميدانند!) از آنجاييكه هر لنز كه به صورت آزاد در دوربين قرار گيرد، داراي دو وجه آزاد يا سطح انعكاس است، تعداد اين وجوه در يك دوربين دوچشمي ممكن است تا عدد 16 برسد. در صورت عدم وجود پوشش روي اين وجوه آزاد در مجموع نيمي از نورهاي گسيل شده ازجسم از دوربين عبور نكرده و به چشمان بيننده نميرسد. پوشش روي لنز توسط يك شيميدان به نام الكساندر اسماكولا (Alexander Smakula) يكي از اعضاء كمپاني Carl Zeiss در شهر Jena براي اولين بار در سال 1935 ميلادي براي لنزهاي دوربين اين شركت ابداع گرديد. يك لايه از پوشش، ميزان انعكاسي را از 5 درصد به 1 الي 5/1 درصد كاهش داد كه خود انقلابي بزرگ در صنعت لنز به شمار ميرفت. اخيراً با پوشش چندلايهاي روي وجوه لنزها با مواد دي الكتريك كه خاصيت ضدانعكاسي براي طول موجهاي مختلف نور را دارند، ميزان انعكاس نور تا حد 25/0 درصد براي هر سطح كاهش داده شده است. البته كمپاني Leica با تكنولوژي پوشش منحصر بفرد HDC يا پوشش با ماندگاري بالا به گذردهي حدود 100 درصد براي هر لنز دست يافته است كه اين پوشش در برابر عوامل مختلف محيطي و... مقاومت خود را حفظ ميكند و از بين نميرود. اين بدان معني است كه پوشش روي لنزها و نيز تعداد آنها به تنهايي كافي نيست و اين پوشش بايد در لنزهاي دوربينهاي حرفهاي تا سالها كيفيت و كارآيي خود را حفظ كند.
انواع پوشش روي لنز:
Coatedl:
سادهترين پوشش لنز آنست كه روي يكي از وجوه لنز تنها يك لايه آن هم اغلب از جنس فلورايد منيزيم (MgF2) قرار گيرد.
Fully Coated:
اين اصطلاح به آن معناست كه تمام وجوه آزاد (وجوه متعدد داخلي و خارجي قرار گرفته در فضاي باز كه ممكن است تعداد آنها تا 16 عدد در دوربينهاي دوچشمي باشد) با يك لايه پوشانده شدهاند.
Multi- Coated:
اين اصطلاح كه به اختصار با MC نمايش داده ميشود بيانگر آنست كه يك وجه يا بيشتر از وجوه آزاد با چندين لايه از مواد كه عموما خاصيت ضدانعكاسي دارند، پوشانده ميشود. اين وجوه اغلب وجوه ابتدايي و انتهايي انتخاب ميكردند. (اولين از قسمت چشمي و آخرين از قسمت شيئي) و وجوه ديگر عموما تنها از يك لايه پوشش بهره ميگيرند.
Fully Multi- Coated:
دوربينهاي با كيفيت اغلب از اين سيستم پوشش بهره ميگيرند، به اين صورت كه تمامي وجوه آزاد داراي چندين لايه از مواد پوششي مختلف ميباشند و حداكثر ميزان گذردهي نور حتي در محيطهاي كمنور را ارائه ميدهند. اين نوع پوشش براي شركتهاي سازنده دوربينها ممكن است مختلف باشد و هر دوربين از مواد مختلف و فرآيند ويژه استفاده نمايد. لازم به ذكر است با وجود رسيدن به حد تقريبي 100% ميزان گذردهي نور براي هر لنز يا قطعه اپتيكي، پس از استفاده از آنها به صورت يكجا در دوربين و الحاق آنها به يكديگر، از ميزان گذردهي تا دي كاسته ميشود. از آنجايي كه لنز شيئي دوربينهاي شكاري اعم از دوربينهاي دوچشمي، دوربينهاي تفنگ و تلسكوپها (Spotting Scopes) در انتقال نور به چشمان ما نقش ا صلي را ايفا ميكنند، از اينرو شركتهاي حرفهاي سازنده دوربين در كيفيت لنزهاي شيئي تمركز بيشتري اعمال ميكنند و از نظر آرايش تركيبي و تعداد لنزها، نوع پوشش (Coating) و نيز نوع مواد شيميايي استفاده شده در ساختار شيشه عدسي تمهيدات خاصي توسط آنها صورت ميگيرد. لنزهاي با تكنولوژي پيشرفته اغلب با علائمي چون (High Definition) APO (Apochromatic), HD و يا ED (Extra- low Dispersion) معرفي ميشوند كه معمولا براي لنزهاي شيئي دوربين كه وظيفه انتقال نور به داخل دوربين را دارد، به كار برده ميشوند. به ويژه براي دوربينها با بزرگنمايي بالا و تلسكوپها (منظور همان Spotting Scopes است) كه نياز به تشخيص جزئيات بيشتري ميباشد از اين نوع لنزها استفاده ميشود. در اين لنزها تجزيه نور با طول موجهاي مختلف به خوبي صورت ميگيرد و از پراكندگي نور و در نتيجه اعوجاج آن و به هم ريختگي تصوير جلوگيري ميشود. بديهي است قيمت اين لنزها نسبت به لنزهاي استاندارد گرانتر است. يك مطلب بسيار مهم كه بايد مورد توجه دوستداران صنعت اپتيك قرار گيرد آن است كه امروزه بسياري از لنزها از مواد پلي اتيلني و حتي با يك پوشش بسيار ابتدايي ساخته ميشوند تا در دوربينهاي ارزان قيمت مورد استفاده واقع شوند. تراش و فرم فيزيكي لنز نيز يكي از موارد بسيار مهم است كه بايد به آن توجه نمود. لنزهاي استاندارد كروي يا Spherical معرفي ميشوند. يكي از ابداعات كمپاني Docter Optic كه در واقع همان شركت Carl Zeiss Jena در منطقه آلمان شرقي است، لنزهاي Aspherical است كه با ايجاد يك لبه در قسمت انتهايي لنز و يك فرم خاص مانند شكل، پرتوهاي بيشتري در نقطه كانوني لنز به يكديگر ميرسند كه اين امر قابليت گذردهي نور در يك سيستم دوربين را افزايش داده و درنتيجه وضوح تصوير بالاتر ميرود. اين تكنولوژي كه با علامت اختصاري ASPH معرفي ميشود در اغلب دوربينهاي شكاري آلماني و نيز بسياري از دوربينهاي عكاسي به كار گرفته ميشود.
لنز Aspherical
قابل ذكر است درون دوربينهاي شكاري را اغلب از گاز N2 (نيتروژن) پر ميكنند تا از تعرق و مه گرفتگي لنزها و يا موارد مشابه جلوگيري شود. البته به تازگي از گاز آرگون كه گازي بياثر است و داراي مولكولهاي بزرگتري نسبت به نيتروژن ميباشد نيز استفاده ميشود. از اين نمونه دوربينها ميتوان دوربينهاي Minox آلمان را نام برد. با توجه به مشخصات كلي گفته شده، يك كاربر با در نظر گرفتن تمامي فاكتورها و نيز نوع كاربرد دوربين و نيز قيمت ميتواند آن را انتخاب نمايد.
|
+| نوشته شده توسط
امان صيادي در یکشنبه ۱ اسفند ۱۳۸۹
|