دکتر هاشمی در گفتگو با خبرآنلاین: مشکل دارو را تا آخر امسال حل می کنیم

مریم صدرالادبایی-امید سلیمی بنی: دکتر هاشمی در دفتر اختصاصی اش در بیمارستان فارابی، با خبرآنلاین به گفتگو نشست تا اظهار کند از نظر او برنامه های پزشک خانواده، اشتباه اجرا شده و همچنین سعی وزارت بهداشت در صورت رای اعتماد مجلس، بر این است که آهنگ پرداخت هزینه درمان از سوی مردم، تغییر کند. همچنین دکتر هاشمی در پاسخ به اصلی ترین بحران نظام سلامت کشور یعنی وضعیت نابسامان دارو گفت: "در این بخش دو راه حل به نظر می رسد، ابتدا در برنامه داریم با تشکیل ستاد رسیدگی به مشکلات دارو و تجهیزات پزشکی با حضور معاون محترم اول رئیس جمهور، مشکلات بین بخشی، از جمله ناهماهنگی وارد کنندگان، بانکهای عامل، بانک مرکزی و گمرک را حل کنیم تا دارو به دست مردم برسد و سپس در میان مدت، مشکلات ثبت سفارشها و واردات دارو با همکاری بین بخشی، تسهیل شود." در ادامه مشروح این مصاحبه را می خوانید:

آقای دکتر هاشمی، شما پزشک موفق و شناخته شده ای هستید برای مردم و به خصوص کاربران خبرآنلاین این سئوال پیش آمده که شما، با وجود موفقیت در مقاطع علمی و پزشکی و همچنین عدم نیاز به مسایل مالی، قصد دارید 4 سال وارد وزارت بهداشت شوید و با مشکلات عدیده این بخش، دست و پنجه نرم کنید. چه عاملی باعث می شود بخواهید طبابت و زندگی معمولتان را رها و به وزارت پرچالش بهداشت نقل مکان کنید؟
بناست من را ناراحت کنید؟ الان شرایطم مثل ماهی است که می خواهند از آب دورش کنند. واقعیت این است که دور ماندن از طبابت، برایم خیلی سخت است، ولی از طرفی اگر بتوانیم کاری کنیم که دل مردم شاد شود و به خصوص محرومان و بیماران، رنج کمتری را تحمل کنند، نباید فرصت را از دست داد. اکنون در فضای پس از انتخابات که نشاط و امیدواری عمومی را در کشور دیده ایم، اگر توفیقی داشته ایم از لطف خدا و توجه مردم است و لذا حقی که مردم به گردن ما دارند، ایجاب می کند به توصیه منتخب مردم، آقای دکتر روحانی نیز عمل کنیم. رئیس جمهور اصرار داشت که بنده در وزارت بهداشت باشم و شرط دوستی و آشنایی و ادب و حقی که جامعه به گردن ما دارد، ایجاب می کرد در میدان بیایم.

پس ترجیح می دهید بعد از مدتها دور بودن از مسایل اجرایی، دوباره به دولت برگردید؟
همین طور است. چون قبلا نیز در این صحنه حضور داشتم، فکر می کنم می توانم دوباره از پس کارها بربیایم. آن موقعی که 22 ساله بودم، هیات دولت و شورای اقتصاد می رفتم، بنابراین، احساسم این است که می توانم باز هم به مردم خدمت کنم.

آقای روحانی در برنامه خود اعلام کرد برنامه کوتاه مدت دولت برای حل مشکلات عاجل مردم، صد روزه است. الان وزارت بهداشت با بحرانهایی از جمله دارو و پرداخته هزینه ها از جیب مردم که سهم مردم بالای 70 درصد رسیده است، برنامه صد روزه شما برای حل این بحرانها چیست؟
برنامه صد روزه را به دوستان در مجلس و همچنین به ریاست محترم جمهوری اعلام کرده ام، ولی اجازه بدهید زمان قطعی را برای حل مشکلات به عنوان موعد مطرح نکنیم. طبعا برنامه های کوتاه مدت در کنار برنامه های میان مدت و بلند مدت در وزارت بهداشت، مد نظر است که مهمترین برنامه برای حل مشکلات، حل بحران دارویی است. حل این بحران، دو بخش دارد، یکی دعوا بین وارد کنندگان، بانکهای عامل، بانک مرکزی، گمرک و وزارت معدن، صنعت و تجارت است که باید این ناهماهنگی ها به سرعت حل شود. لذا پیش بینی کرده ایم ستاد رسیدگی به مشکلات دارو و تجهیزات پزشکی با حضور معاون اول محرتم رئیس جمهور تشکیل دهیم تا اشکالات بین بخشی به حداقل برسد و در کوتاه مدت مشکلات ورود دارو به بازار و رسیدن آن به دست مردم، پایان پیدا کند. بخش دیگری از این بحران، به دلیل عدم سفارش دارو از خارج صورت گرفته. یعنی با سفارشها به موقع پیش بینی نشده و یا اگر پیش بینی شده، به دلیل نوسانات ارز، سرمایه گذار نتوانسته تصمیم بهنگام بگیرد. حل این مشکل، زمان بر است. ممکن است چند ماهی طول بکشد.

یعنی چه زمانی می توانیم امیدوار باشیم مشکلات سیستم دارویی کشور به طور کلی رفع شده؟
امیدوارم تا پایان سال درباره مشکلات سیستم دارویی کشور به آرامش برسیم. البته درباره بیماریهای صعب العجلاع نیز در حال حاضر همکاران کارهایی را شروع کرده اند که امیدوارم باعث شود خروجی این کارها، مورد رضایت مردم قرار گیرد. در حال بررسی هستیم که نحوه توزیع دارو و پرداخت هزینه دارویی بیماران صعب العلاج به همین صورت انجام شود، یا با مدل جدید و کارآمدتری سعی کنیم بخشی از نگرانی های مردم را حل کنیم.

مشکل اصلی دیگر پرداخت هزینه های درمان از جیب مردم است که تا 70 درصد رسیده، برای این مشکل چه برنامه ای دارید؟
کاهش هزینه های مردم جزء آرزوهای همه کسانی است که در گذشته در این بخش خدمت می کردند. این موضوع، نیاز به پوشش بیمه ای فراگیر دارد و باید منابع لازم تامین شود. خوشبختانه این مسایل را قانون پیش بینی کرده و در دولت اقای دکتر روحانی، وزرای اقتصادی و افراد شایسته و قابلی که برنامه های تیم اقتصادی دولت را طراحی می کنند، به این مسئله توجه دارند. همه می دانیم حل این مشکل، زمان بر است، پایین آمدن نرخ تورم چیزی نیست که کسی بتواند یک ماه و یک ساله قول بدهد، انجام بدهیم. ما سعی می کنیم در قالب یک برنامه اجرایی، آهنگ پرداخت هزینه ها از جیب مردم را تغییر دهیم. این را می توانیم قول دهیم که آهنگ عوض می شود. یعنی اگر حالا مردم 70 درصد از جیب پرداخت می کردند، 10 سال پیش، این میزان کمتر بود و نزدیک به 55 درصد بود، ولی الان افزایش یافته. مسلم است مردم احساس می کنند در این چند سال گذشته، سهمی را که برای هزینه درمان خود پرداخت می کنند، بیشتر شده است، باید سعی کنیم آهنگ این افزایش را تغییر دهیم. اگر با همین روند ادامه یابد، در چند سال آینده مردم خیلی زیادی، به خاطر هزینه های سلامت، زیر خط فقر می افتند. معتقدم گلوگاه فقر در کشور ما، سلامت است و برای رسیدن به سهم پرداخت هزینه توسط مردم، یعنی به سطح 30 درصد، کار خیلی سختی در پیش داریم، برای همین باید ابتدا آهنگ افزایش هزینه ها را باید تغییر دهیم. به هر نسبی که در سالهای آینده کاهش در این بخش داشتیم، نشان می دهد، مسیر را درست می رویم. این را می توانم قول بدهم.

چطور می خواهید این کاررا بکنید؟ در سالهای اخیر، وزارت بهداشت بیشتر در حوزه سلامت، مجری بوده تا سیاستگذار. مثلا بودجه ای را برای سلامت مردم تعیین می کردند، ولی پرداخت نمی شد، مانند موضوع 10 درصد سهم سلامت از درآمد رایانه ها. شما به عنوان وزیر بهداشت، سیاستگذار حوزه سلامت خواهید بود یا مجری تصمیماتی که در مثلا وزارت رفاه و بیمه ها و شاید هیات دولت گرفته می شود؟
قطعا سیاستگذاری بخش درمان توسط وزارت بهداشت انجام می شود، اما این سیاستگذاری بر مبنای مصوبات قانونی و اسناد بالادستی خواهد بود. ما معتقدیم این دولت، به قانون عمل می کند و اگر این چنین شود، طبعا منابع سهم نظام سلامت نیز به طور چشمگیری افزایش پیدا می کند. بالاخره ده درصد سهم سلامت از هدفمندی یارانه ها اگر طی سال گذشته، پرداخت می شد، شرایط این نبود. اگر مُر قانون و برنامه پنجم رعایت شود، این وضع قطعا تغییر می کند. البته اشکالی نیز که می گویید بجاست و مورد درخواست کارگزاران سلامت است و آن نیز بحث بیمه هاست. معتقدیم سپردن اختیار بیمه ها به یک مجموعه دیگر مانند وزارت رفاه، به صلاح سلامت کشور نیست و امیدواریم با توجه به تصمیم واگذاری این بخش به وزارت بهداشت، در قالب یک لایحه که تقدیم مجلس می شود، مجلس نیز کمک کند بیمه ها را در جمع خانواده سلامت داشته باشیم و عزیزان وزارت رفاه نیز همراهی کنند. شاید بگویید این حرف وعده است، ولی هماهنگی با دکتر روحانی و وزیر پیشنهادی رفاه لازم شده و تاکنون چالشی در این بخش نداشته ایم. هم من و هم وزیر پیشنهادی رفاه و همچنین ریاست محترم جمهور معتقد هستیم مهمترین نقش حوزه سلامت، مسئولیت بیمه ها است. لذا هماهنگی و همکاری درباره بیمه ها وجود خواهد داشت تا مشکلات قبلی را نداشته باشیم.

یکی از سیاستهایی که وزارت بهداشت در سالهای اخیر داشته، طرح پزشک خانواده است، آیا این طرح را به همین شکل ادامه می دهید یا تغییری در این برنامه خواهید داد؟

یکی از کارهای فوری ما در وزارت بهداشت، اصلاح همین طرح است. زیرا طرح پزشک خانواده دارد هزینه ها ها را صرف می کند و هنوز از این مسیری که می رویم اطمینان نداریم درست است و به صلاح است. لذا جزو اولویت های کاری خود گذاشته ام که تیمی را تعیین کنم تا مسیری را که آمده دایم بررسی کنند. به نظر می رسد این مسیر چندان صحیح نیست. جوابهایی که از دانشگاه هایی عامل این طرح می گیریم نشان می دهد، به دلیل کمبود منابع و عدم فرهنگ سازی و عدم ترتبیت نیرو در این بخش، مسیر درستی نرفته ایم و باید تجدید نظری کنیم. آیا واقعا لازم است این طرح در تهران اجرا شود؟ در قانون این است اول باید پزشک خانواده در مناطق روستایی و شهرهای کوچک در هر سه سطح اجرا شود و یواش یواش سعی کنیم این طرح را به کل کشور گسترش دهیم. لذا اگر آسیب شناسی کنیم که بخواهیم به این شکل فعلی در هر استان و در سه سطح با هر اقلیمی که در کشور است، این طرح را ادامه دهیم، می بینیم مسیر فعلی درست نیست.

یعنی شما می گویید باید این مسیر عوض شود؟
به این شکل اصلا درست نیست. پزشک خانواده، طرحی نیست که یک ساله اجرا شود، این روش، کاملا اشتباه است، ولی اینکه با چه آهنگی اجرا شود منتظر مدارک علمی هستم که کارشناسان باید جوابها را بررسی کنند و ببینیم در آینده باید چه تغییراتی در این حوزه داد.

در روزهای اخیر قوانین و بخشنامه های ابلاغ شده برای فعالان بخش درمان، مانند بخشنامه منع اشتغال همزمان پزشکان در بخشهای دولتی و خصوصی و مشکلات مربوط به رادیولوژیها، در این بخش، چه تغییراتی خواهید داد؟
اطلاع دقیقی از بخشنامه هایی که اخیرا ابلاغ شده، ندارم، ولی آنچه قانون است باید اجرا شود، آنچه فراقانونی است را نباید اصرار به اجرایش داشته باشیم.

ظاهرا شما نظر مساعدی درباره توریسم سلامت، دارید، برای این بخش برنامه تان چیست؟
حتما نظرم مساعد است، ولی فکر می کنم ما موفق نبودیم به دلیل اینکه خیلی از این حلقه ها در موضوع توریسم سلامت مفقود است و به این راحتی نیز قابل ایجاد نیست و در اختیار جامعه پزشکی نیز قرار ندارد. توریسم، هتل، وسیله حمل و نقل و بسته های گردشگری می خواهد که از از صفر تا صد به بیمار-گردشگر ارائه شود. رقبای قوی نیز در این حوزه در منطقه داریم. تلاش داریم با کمک وزارت امور خارجه بتوانیم فرصتی را برای بیماران کشورهای همجوار فراهم کنیم و بخشی از ارز مورد نیاز بخش گرشگری سلامت را به کمک سرمایه گذاری بخش خصوصی، تامین کنیم تا بتوانیم ضمن معرفی توانمندی و فرهنگ ایرانی، برای کشور، ارز آور نیز باشیم و فرصت های شغلی نیز برای مردم ایجاد کنیم.

یعنی این کار شدنی است؟
خیلی امیدوارم بشود.

برای انجام این کار برنامه خاصی دارید؟
باید بخش خصوصی به ما اعتماد کند. باید در این بخش، آرامش ایجاد شود و از پرخاش به جامعه گردشگری کشور پرهیز شود و اگر بیماران سایر کشورها نیز به ما اعتماد کنند، قطعا موفق خواهیم بود.

4545