به گزارش خبرگزاری فارس از گلپایگان، با مروری بر روی بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مجموعه سنگ نگاره‌ای ایران به عظمت تاریخی ایران پی می‌بریم، آثار باشکوهی که در هیاهوی تاریخی ایران کمتر به آنها توجه می‌شود و هنوز مردم و مسؤولان کشور ارزش واقعی آنها را درک نکرده‌اند.

بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مجموعه سنگ نگاره‌های ایران در شهرستان گلپایگان قرار دارد، اما آن‌گونه که باید مورد لطف قرار نمی‌گیرند و گاهی نابخردانه تیشه بر قامت آن‌ها نیز می‌زنند، این مجموعه طلوع آفتاب تاریخ از پسِ سنگ‌نگاره‌های ماقبل تاریخ ایران است.

محسن جمالی در این خصوص اظهار کرد: ریشه‎های‌ بسیاری از پیشرفت‌های بشری در علم، هنر، صنعت و .. را باید در میان سنگ نگاره‌ها جستجو کرد.

پژوهشگر سنگ نگاره‌ها و نقوش صخره‌ای گفت:سنگ نگاره‌های مظلومی که خود کتاب تاریخ هستند و خود گواه تاریخ اسراری ناگشوده و بس سترگ در میان آنها وجود دارد که باید بررسی و شناخته شود.

برخی از این نگاره‌ها سیر دگرگونی هنر و علم بشر را به تصویر می‌کشند، چگونه انسان برای نخستین بار برای ایجاد رابطه با هم‌نوعان خویش از حکاکی بر روی سنگ استفاده کرد و ابزار کارش چه بود؟

چرا سنگ‌ها در دسترس‌ترین فضا برای تعیین قلمرو بودند، چرا هنر انسان نخستین این‌گونه بر روی سنگ‌ها جلوه گر شد، و هزاران هزار پرسش دیگر است که همت همه مسؤولان شهرستانی، استانی و کشوری را می‌طلبد که تصمیم واحدی برای محافظت و زنده نگه‌داشتن این میراث بشری بگیرند، تصمیمی که راهی برای نجات آنها از چنگال یغماگران و توسعه طلبی ناپایدار باشد.

جمالی گفت: طی یک دهه پژوهش و مستندنگاری آثار بسیاری در پهنه شهرستان گلپایگان کشف شد و به همراه مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای ویژه کتاب «سنگ نگاره‌های گلپایگان، گذرگاه تاریخ» به چاپ رسید.

وی افزود: در این کتاب علاوه بر معرفی آثار شناسایی شده طی این سال‌ها حقایق بسیار مورد پژوهش قرار گرفت از آن جمله برای نخستین بار بر روی کلاه و پوشاک هنر صخره‌ای مطالعه شد ابزارها به ویژه ارابه و گاو آهن تمدن باستانی گلپایگان منطقه‌ای را مملو از سنگ نگاره به یادگار گذاشته، که تک تک ما در قبال حفاظت از آن مسؤولیم. تک تک ما در قبال محافظت، معرفی مفاهیم و انتقال به نسل‌های بعد مسؤول هستیم.

 تیمره نام باستانی منطقه‌ای است که امروزه در جنوب استان مرکزی، شمال استان اصفهان و شرق استان لرستان واقع شده است و از گذشته این منطقه و شهرهای اطراف تحت تمدن گلپایگان بوده است به گونه‌ای که حتی تا اوائل قرن حاضر بسیاری از این سرزمین‌ها که اکنون به شهرستان‌های مستقل تبدیل شده‌اند، چه در استان اصفهان و چه در استان مرکزی تابعه گلپایگان بوده‌اند.

 به همین جهت منطقه تیمره و اطراف آن وامدار تاریخ و فرهنگ غنی گلپایگان بوده‌اند، منطقه تیمره دارای تعداد بسیار زیادی سنگ نگاره است که بیشترین آنها در منطقه تیمره گلپایگان واقع شده است.

*توقف آبگیری سد کوچری

علی بختیار در خصوص حفظ سنگ‌نگاره‌ها، اظهار کرد: سال جاری در راستای گردشگری و  جلوگیری از خطر انقراض و نابودی سنگ‌نگاره‌ها عملیات آبگیری سد کوچری برای جمع‌آوری و جابه جایی سنگ‌نگاره‌ها متوقف شد.

وی افزود: در این زمینه مکاتباتی به صورت حضوری با با شخص معاون رئیس‌جمهور و مدیر کل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور صورت گرفت تا دستور توقف آبگیری سد صادر شد.

نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شورای اسلامی گفت: سنگ نگاره‌ها این آثار هزار ساله مردم کوچری گلپایگان است و حفظ آن از مطالبات به حق دوستداران محیط زیست و گردشگری است.

وی گفت: با درایت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و پژوهشکده باستان‌شناسی عملیات آبگیری سد کوچری برای جمع‌آوری و جابه جایی این آثار تاریخی انجام شد.       

*نمونه سنگ‌نگاره‌های گلپایگان در آمریکا و اروپای شرقی

مصطفی قانونی در این خصوص اظهار کرد: حفظ سنگ‌نگاره‌ها و تجاوز به حریم سنگ‌نگاره‌ها از وظایف میراث فرهنگی است.

وی افزود: دانشجویان می‌توانند پایان‌نامه‌های خود را در خصوص سنگ‌نگاره‌های گلپایگان انجام دهند و میراث فرهنگی نیز به نوبه خود در این زمینه به این دانشجویان راهنمایی و کمک خواهد کرد.

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلپایگان گفت: با اشاره به اینکه سنگ‌نگاره‌های غرقاب در دهستان کنار رودخانه سال 87 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، افزود: نقش کندهای کوچری در سال 1384 به شماره 12959 به ثبت ملی رسیده است.

قانونی با اشاره اینکه برخی سودجویان در اطراف سنگ‌نگاره‌های تیمره‌ گلپایگان  را به نام شهرستان خود معرفی می‌کنند، گفت: سنگ‌نگاره‌های گلپایگان نشان دهنده قدمت 7 هزار ساله گلپایگان است.

وی با بیان این‌که کشف سنگ‌نگاره‌ها در دنیا به 40 سال گذشته بر می‌گردد، افزود: نمونه‌ای از سنگ‌نگاره‌های گلپایگان در اروپای شرقی و آمریکا وجود دارد و همین نقوش روی سنگ‌نگاره‌های گلپایگان بر روی آن‌ها نقش بسته است.

مدیر میراث فرهنگی و صنایع دستی گلپایگان گفت: در مناطق دیگر از شهرستان از جمله هرستانه، حاجیله و تیکن سنگ‌نگاره‌ وجود دارد، اما عمده‌ترین آن در منطقه کوچری و تنگه غرقاب است و این مسأله فراوانی آب در 7 هزار سال قبل در این منطقه از گلپایگان را می‌رساند و انسان‌هایی در کنار رودخانه کوچری زندگی بر می‌گزیدند.

انتهای پیام/63071/ر10/