لزوم گسترش فرهنگ مطالعه در جامعه
کتاب و کتابخانه بوستان دانشمندان است . (علی علیه السلام)
روان خود را با سخنان تازه و دلنشین ، خرم و شاداب سازید ، زیرا روح نیز مانند بدن خسته می شود و سخنان جالب به آن نیرو می بخشند .
(علی علیه السلام)
اتاق بی کتاب ، جسم بی روح است . (حکیم سیسرون)
یک جامعه توسعه یافته متشکل از انسان های توسعه یافته است و انسان ها در پرتو آگاهی های ناشی از مطالعه به رشد و توسعه دست می یابند.
کتاب خوانی و تیراژ کتاب، شاخص توسعه است.
به من بگو چقدر پول داری تا به تو بگویم چقدر ارزش داری؟! (قرن 17 میلادی )
به من بگو متولد چه کشوری هستی تا بگویم چقدر ارزش داری؟ (قرن 18میلادی)
به من بگو چقدر تولید می کنی تا بگویم چقدر ارزش داری ؟ ( قرن 19 میلادی)
به من بگو چقدر اطلاعات داری تا بگویم چقدر ارزش داری؟ (قرن 20 میلادی)
به من بگو چقدر فکر و اندیشه تولید می کنی تا بگویم چقدر ارزش داری ؟ (قرن21 میلادی)
اکنون یکی از شاخصه های اصلی توسعه، میزان توسعه فکر و اندیشه و ابزارهای مرتبط با آن است.
- همان طور که در جهان امروز، میزان مصرف آب برای شستشو و میزان مصرف مواد شوینده نشان دهنده بهداشت و از شاخص های توسعه، محسوب می گردد، میزان کتاب و کتاب خوانی در یک کشور معرف رشد فرهنگی آن محسوب می شود. اگر گفته می شود سرانه مطالعه در یک کشور اروپایی 15 دقیقه در روز است و همین میزان در کشورهای عربی و افغانستان و … سالانه فقط 3 دقیقه است، به وضوح می توان فهمید چرا اروپا، اروپاست و عربستان سعودی، عربستان سعودی است.
- در کشوری که اکثریت مردم با کتاب مأنوس هستند و حتی در اتوبوس و مترو کتاب جیبی شان را در حین سفرهای درون شهری و در واگن های قطار می خوانند، سرنوشت به گونه ای رقم می خورد و در کشوری که به کتاب و کتاب خوانی اهمیت چندانی داده نمی شود، سرنوشت به گونه دیگری است.
به همین دلائل امروزه علی رغم پیشرفت ارتباطات و دیجیتالی شدن رسانه ها، تیراژ و تنوع عنوان چاپ کتاب هم چنان به عنوان یکی از شاخص های اصلی رشدو تولید فکر و اندیشه و حتی توسعه فرهنگی مد نظر کارشناسان و پژوهشگران این بخش قرار دارد.
به راستی کشور ما با سابقه چند هزار ساله تمدن و فرهنگ غنی و اصیل ایرانی و نقشی که در گذشته داشته است، امروز در این آمار و ارقام در کجا قرار دارد؟!
- اگر چه میزان تیراژ کتاب و میزان مصرف کاغذ در تولید کتاب لزوماً به معنای این نیست که تمام این کاغذ در مسیر ارتقاء آگاهی و تولید فکری جامعه مصروف می شود، بلکه مقادیری از آن در مسیری متفاوت قرار دارد.
- هم چنین بخشی از کتب منتشره در کشور جنبه های دیگری دارد، اما به هر جهت در کلان به عنوان یک فاکتور مثبت ارزیابی می شود.
- نکته مهم قابل ذکر آن است که رابطه بین رونق بازار کتاب و کتاب خوانی با فرهنگ و هنجارهای اجتماعی یک رابطه متقابل و دو سویه است.
مثلاً به همان میزان که رونق کتاب و کتاب خوانی باعث رشد جامعه می شود، افول و سقوط فرهنگ و کاهش سطح سواد در جامعه و کاهش افراد آگاه اندیشمند و پژوهشگر در سطوح عالی یک جامعه و الگو قرار گرفتن آن ها نیز باعث عدم تشویق و عدم گرایش مردم به کتاب و کتاب خوانی می شود. به راستی در یک جامعه که میزان محبوبیت و شهرت و رفاه و درآمد یک فوتبالیست یا بازی کن تئاتر و سینما که از تحصیل وتلاش چندانی برخوردار نیست، چندین برابر یک معلم است؛ چگونه می توان انتظار داشت که جوانان جامعه نسبت به کتاب و کتاب خوانی ذوق و شوق نشان دهند؟! و در نتیجه تیراژ کتاب افزایش یابد و یا مردم در فرصت های مناسب به کتاب خواندن رغبت نشان دهند؟!
- در آمریکا برای هر یک هزار نفر یک کتابخانه عمومی وجود دارد ، در ایران برای هر 100هزار نفر یک کتابخانه!
- زمانی که «می جی » در ژاپن حاکمیت خود را آغاز کرد ، فقط 4 درصد مردم با سواد بودند و حتی نمی توانستند یک کاسه معمولی بسازند ، ولی وقتی از دنیا رفت ، ژاپنی ها هواپیمای جنگنده می ساختند ، زیرا در پرتو آموزش و مطالعه ، نیروی انسانی ساخته بودند.
متوسط زمان مطالعه برای جمعیت باسواد ایران 52 دقیقه در هفته است .(روزی 5/7دقیقه)
- بر اساس استاندارد جهانی باید به ازای هر نفر 2 جلد کتاب در کتابخانه های عمومی وجود داشته باشد ، در حالی که در ایران به ازای هر 14 نفر باسواد 2 جلد کتاب وجود دارد.
- تیراژ متوسط کتاب در چین 10میلیون ، در آمریکا یک میلیون ، در اروپا چند صدهزار و حتی در کشور کوچک لبنان بیش از 100هزار است ، اما در ایران حدود سه هزار نسخه است!
- در آلمان مطالعه ، محبوب ترین سرگرمی مردم است . 78 درصد مردان و 68درصد زنان آلمانی کتاب خوان هستند. 65 درصد آلمانی ها کتاب می خرند . در فرانسه و انگلیس 63 درصد ، در هلند 53 درصد ، در اسپانیا 47 درصد و در ایتالیا 45 درصد از مردم کتاب خوان هستند.
- در ایران به ازای هر 1000نفر 53 نسخه روزنامه منتشر می شود ، در حالی که این رقم در برخی کشور ها از این قرار است: در هنگ کنگ: 819 ، نروژ 598 ، ژاپن 580 ، فنلاند 453 ، سوئد 438 ، سویس 385 ، سنگاپور 380 ، بریتانیا 314 ، دانمارک 307 ، آلمان 306 و هلند 305 نسخه روزنامه انتشار می یابد.
- وقتی یک روزنامه نویس فرانسوی از روزنامه فیگارو با مظفرالدین شاه در حین سفر به اروپا از وی می پرسد:
چه چیز پاریس برای شما جالب توجه بود ؟ وی پاسخ می دهد:
وقتی از هتل محل اقامت خارج می شدم ، در مقابل در ورودی هتل درشکه چی را دیدم که در حالی که منتظر مسافر بود، زیر نور چراغ گازی بالای سرش با آرامش خیال غرق در مطالعه روزنامه بود!
- توماس جفرسون : اگر باید تصمیم می گرفتم که بهتر است دولتی بدون مطبوعات داشته باشیم یا مطبوعاتی بدون دولت ، بی تردید دومی را انتخاب می کردم !
- جامعه ما از سهم بسیار اندکی در تولید جهانی کتاب برخوردار است . یعنی در ایران در هر ثانیه یک صفحه کتاب تولید می شود ، در حالی که در جهان در هر ثانیه 400هزار صفحه کتاب منشر می شود.
حال در چنین شرایطی ما به عنوان کسانی که دغدغه کار فرهنگی داریم و از عقب ماندگی های میهن خود رنج می بریم ، آیا در قبال این کمبودها و نابسامانی ها نقشی نداریم ؟ و نمی توانیم کاری بکنیم ؟
ما به منظور برداشتن نخستین گام - ولو کوتاه و کوچک - بر آن شدیم تا با تهیه و توزیع کتاب ها و خواندنی های مجاز و مناسب برای همه اقشار فکری جامعه، بخشی از این رسالت سنگین را به انجام رسانیم . در این راه دراز و پرنشیب و فراز از همه دردآشنایان و دلسوزانی که این دغدغه فرهنگی در نهانگاه دلشان شعله می کشد، انتظار یاری و کمک داریم.
ما هر از چند گاهی چند کتاب مناسب به دفتر جناب عالی اهدا می کنیم ، تا مراجعان به آن دفتر در ساعات و لحظات انتظار با مطالعه آن ها، هم بر آگاهی خود بیفزایند و هم اوقات بیکاری و انتظار را به صورت بهینه بگذرانند.
پیشنهاد مشخص ما این است که در هر یک از مراحل زیر که می توانید دست ما را بگیرید و با راهنمایی های معنوی و یاری های مادی به این جهاد فرهنگی مدد رسانید:
1- دستور فرمایید منشی شما ضمن تحویل کتاب ها ، آن ها را در معرض دید و مطالعه مراجعان محترم قرار دهند و جهت استفاده بیشتر، از آن ها حفاظت به عمل آید.
2 -علاوه بر اجرای بند یک ، اگر حضرت عالی با اجرا و گسترش این طرح موافق هستید و تمایل دارید در تامین هزینه های آن مساعدت فرمایید، هر مبلغی که می خواهید در قبال اخذ رسید به مسئول توزیع کتاب پرداخت فرمایید.
ضمنا ما از هیچ نهاد دولتی و غیردولتی هیچ گونه کمکی دریافت نمی کنیم.
کلیه اقدامات ما از جمله توزیع کتاب ها ، مجاز و برابرمقررات جمهوری اسلامی ایران است.
سید علیرضا شفیعی مطهر
***************************************************************
بقیه این مطلب را در صورت تمایل از اینجا http://modara.blogfa.com/post-1951.aspx دنبال کنید
اين مطلب تاکنون 8028 بار مشاهده شده است.مطالب مرتبط با سید علیرضا شفیعی مطهر لزوم گسترش فرهنگ مطالعه در جامعه
| | |