به بهانه سالگرد انتشار «صدای گلپایگان»
و بازگشایی نمایشگاه مطبوعات تهران

     به روزنامه ایام در همه پیداست     اگر بخواهی دانست ، روزنامه بخوان
                                                                                                            عنصری
                                                                                                                                     

در روی زمین نخستین اسباب ترقی و تمدن ملت ها و سعادت و نیك بختی آنان به واسطه مطبوعات است.
زین العابدین مراغه ای در مقدمه سیاحت نامه «ابراهیم بیك»
مطبوعات محلی، موتور محركه توسعه منطقه ای به شمار می روند. در شرایطی كه روزنامه های سراسری به مسائل و دغدغه های كلان ملی و بین المللی می پردازند واز كاستی ها، نیازها و علائق جامعه های محلی به ناگزیر یا از روی تسامح، غفلت می ورزند، این وظیفه مطبوعات محلی است كه با درك واقع بینانه از مسئولیت ها، وظایف و جایگاه خود از طریق اطلاع رسانی، آگاهی بخشی، نقد و ارزیابی منصفانه و عالمانه سیاست ها، برنامه ها و عملكردها، نیازها و ظرفیت های توسعه محلی را معرفی كنند و با به متن كشیدن دیدگاه ها، تحلیل ها و پیشنهادهای خود، به نهادینه ساختن توسعه پایدار در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کمک کنند.
 به استناد مدارك تاریخی حدود 164 سال پیش اولین نشریه شهرستانی كشور در ارومیه انتشار یافت. در سال 1265 هجری قمری مصادف با 1849 میلادی نشریه ای به زبان آسوری به نام «زاراریت باهارا» به معنای اشعه روشنایی از سوی ارامنه و توسط میسیونرهای آمریكایی منتشر شد و به مدت 63 سال تداوم داشت كه از نظر قدمت یكی از طولانی ترین دوره های انتشار را در بین نشریات ایران دارا می باشد.
 بها دادن به محتوی بومی و محلی، توجه به مسائل زبانی، ایجاد ارتباط با سنت ها و تقویت استعدادهای بومی از اولویت هایی هستند كه برای مطبوعات محلی ذكر می شود.
 مطبوعات محلی وظیفه دارند نیازها و مشكلات زندگی افراد یك منطقه را انعكاس داده و به عنوان یك رابط میان مسئولان محلی و كشوری با مردم ایفای نقش كنند. مطبوعات و سایر رسانه ها نظیر سایت های محلی می توانند میراث اجتماعی یك جامعه همانند زبان، پوشش، فرهنگ، آداب و رسوم و ... را انتقال داده و نقش هویت بخشی به مردم منطقه یا شهر خود را داشته باشند.
 بدیهی است كه چنین نشریاتی به دلیل مجاورت معنوی و جغرافیایی رویدادها، با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان روبه رو می شوند؛ زیرا می توانند نقش اساسی در شفاف سازی مسائل، هوشیار سازی، بسیج و ترغیب شهروندان محلی داشته باشند.
 ژان لویی سروان شرایبر در كتاب «نیروی پیام» می نویسد: در كشورهای صنعتی شده، كمتر سرمایه دار عاقلی به فكر تاسیس روزنامه جدیدی می باشد؛ زیرا به جز روزنامه های كوچك محلی، دیگر جایی برای راه اندازی روزنامه سراسری باقی نمانده است.
 در عصر جهانی شدن درست برخلاف پیش بینی برخی تصورات كه خرده فرهنگ ها را زایل شدنی می دانند، صاحب نظران اعتقاد دارند در اثر آمیزش خرده فرهنگ ها به فرهنگ واحد جهانی دست خواهیم یافت.
 آنها معتقدند كه به موازات جهانی شدن، خرده فرهنگ ها نیز رشد و بقا می یابند زیرا هر كدام واجد ارزش ها و اصالت های ماندگار و گرانبهایی هستند كه به وسیله رسانه های محلی پاسداری می شوند. مطبوعات محلی در ساختن زیربناها جهت نیل به مردم سالاری نقش قابل توجهی دارند و به دلیل كاركردهای ویژه خود در حوزه مسائل بومی عمده ترین نقش را در شكل گیری رفتارهای اجتماعی در پایه ای ترین سطح خود دارا هستند.
 اولین روزنامه محلی با نام The Northern daily در انگلستان منتشر شد. مورخان این روزنامه را مادر روزنامه های محلی در جهان قلمداد نموده اند. در كشور فرانسه تیراژ نشریه محلی « اوس فرانس» دو برابر شمارگان روزنامه « لوموند» است. یعنی این نشریه تیراژی حدود یک میلیون نسخه دارد، در حالی كه لوموند به عنوان یك نشریه سراسری و بین المللی ، كمتر از 500 هزار نسخه دارد.
 با توجه به موارد فوق شاید در ذهن خوانندگان گرامی این موضوع خطور كند كه با ورود فن آوری های نوین ارتباطی و بخصوص شبكه های اجتماعی، دیگر مطالعه روزنامه و بخصوص مطبوعات محلی جایگاهی ندارند، اما ذكر این نكته جالب است كه در جوامع پیشرفته اگرچه این میهمانان جدید ارزش افزوده ای را در فضای رسانه ای ایجاد نموده و با استقبال علاقه مندان مواجه شده اند، اما نفوذ مطبوعات كاهش چندانی نیافته است.
 مثلا در جامعه سوئد آمار مراجعه به روزنامه های كاغذی و سایت های اینترنتی تقریبا یكسان است. 52 درصد مردم به سایت ها و 48 درصد به روزنامه ها مراجعه می كنند. در هندوستان 80 درصد مردم از روزنامه ها و 20 درصد از سایت ها استفاده می كنند. در ژاپن 60 درصد مردم به روزنامه ها و 40 درصد به سایت ها مراجعه می كنند. در ایالات متحده آمریكا 60 درصد مردم از سایت ها و شبكه های خبری اجتماعی و 40 درصد از روزنامه ها استفاده می كنند.
 البته هرم سنی اقبال مردم در جوامع مختلف نشان می دهد كه قشر جوان تر این كشورها معمولا به وسائل مدرن دسترسی دارند. یعنی با لپ تاپ، تبلت، موبایل، آیفون و رسانه های اینترنتی سروكار دارند. اما گروه های سنی بالاتر همچنان دلبستگی سنتی خودشان را حفظ كرده و عمدتا از روزنامه ها استفاده می كنند.
 خاطرنشان می سازم كه مجله نیوزویك طی چند سال گذشته اعلام نمود كه از این پس به صورت الكترونیكی این مجله در دسترس مخاطبان خواهد بود؛ اما پس از مدتی دوباره انتشار آن با كاغذ از سرگرفته شد. نتیجه ای كه از این روند گرفته می شود، این است كه در منظومه ارتباطات هر كدام از رسانه ها جایگاه خود را حفظ می كنند.
 یادش به خیر در آستانه ماه های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 كه مردم هر روز حوالی غروب و اوایل شب در كتابفروشی مرحوم خادمی و مغازه مطبوعاتی آقای اعظمی ازدحام می كردند و بی صبرانه مشتاق خرید روزنامه می شدند. در آن زمان كه از اینترنت خبری نبود و رادیو و تلویزیون هم كاملا در اختیار رژیم شاه بود، تنها روزنه آگاهی، صفحات مطبوعاتی بود كه گزارش لحظه به لحظه قیام مردم و پیام های امام خمینی «ره» را انعكاس می داد. هنوز دو تیتر كوتاه و گویا و به یادماندنی روزنامه اطلاعات در ذهن علاقه مندان به انقلاب باقی است؛

                           
           محمدعلی رنجبر، منسوب به قدیمی ترین روزنامه فروش ایران در نمایشگاه مطبوعات

  «شاه رفت»؛ « امام آمد»
 خدای بزرگ را شاكریم كه علاوه بر توزیع روزنامه های كثیرالانتشار در ساعات اولیه صبح، جوانه های مطبوعات محلی شكوفا شده اند، و هر هفته مردم با نشریات محلی امروز « صدای گلپایگان» ، « بیان»، و « رویش لاله ها» اخبار شهر و روستا و نیز دستاوردهای توسعه در سطح منطقه را مطالعه می نمایند.
 هفته نامه «صدای گلپایگان» این افتخار را دارد كه از مهرماه سال 1383 كه به صورت رسمی مجوز انتشار دریافت نموده، همچون آینه ای روشن تحولات و عوامل موثر در پیشرفت شهر را انعكاس می دهد. فراموش نكنیم كه رسالت مطبوعات آگاهی بخشی و تنویر افكارعمومی است.« تیری دژاردن» نویسنده شهیر فرانسوی در كتاب « صد میلیون عرب» آورده است: یكی از حكومت های عربی برای آن كه مردم كشورش از وقایع جهان باخبر نشوند، از ورود روزنامه های باطله عربی به منظور استفاده مغازه دارانی كه كالای خود را در آن می پیچند، جلوگیری می كند و به جای آن از بلژیك روزنامه باطله می خرد. این كشور سالی چندهزار تن روزنامه باطله غیر عربی در فهرست واردات خود دارد تا چشم و گوش مردمش به حقایق جهان آشنا نگردد. ولی همان مردمی كه گمان می رفت چشم و گوش شان بسته مانده، نخستین جنبش موسوم به « بهار عربی» را علم كردند كه منجربه سرنگونی بن علی شد.
 

ضمن عرض تبریك به دست اندركاران هفته نامه « صدای گلپایگان» شایسته است فرازی از دیدگاه ‌فرزند ایران و مسیح لبنان امام موسی صدر را كه در مراسم هفتمین روز ترور «كامل مروه» روزنامه نگار لبنانی بیان نمود، متذكر گردم: مطبوعات محرابی است برای پرستش خدا و خدمت به انسان ها، این عرصه از مهمترین و حساس ترین میدان های جهاد است، زیرا افكار عمومی را شكل می دهد، فرهنگ آفرین است، خوراك روح را فراهم می سازد، مراحل جدید تكامل معنوی را پی می نهد، عواطف مردم را پیراسته می گرداند و آنها را به نیكی و رهایی رهنمون می سازد و... . به این ترتیب، خدمتگزار جامعه، فرد، انسانیت و نهایتا از اركان كرامت بخشیدن به انسان  است.
در پایان با مولوی بزرگ هم صدا می شویم كه :
                  
          اقتضای جان چو ای دل آگهی است   هر كه آگه تر بود، جانش قوی است