آخرین به روز آوری سایت جمعه ۲۵ اسفند ماه ۱۴۰۲

در تدارک نوروز



آخاله در قبال تبلیغات هیچ مسئولیتی ندارد...



نقش هوش مصنوعی در طراحی و کشف داروهای جدید


پوشاک (برند)


نمادی شایسته در آیینه فرهنگ گلپایگان - دکتر ابراهیم جعفری


یادی از گلپایگان - استاد سعیدی


مهندس علیقلی بیانی ، فرزانه‌ای از جنس آب - استاد علی اکبر جعفری

در آغاز مسول ساختن سد اختخوان مهندس طالقانی بود ولی به علت ساختن سد کرج استعفا داد و مهندس علیقلی بیانی که رشته تحصیلی اش مرتبط با سدسازی و لوله کشی شهرها بود به اختخوان رفت و دوسال و نیم آن جا ماند و کار سد را به سرانجام رساند.


" سمنو " به یاد "بی بی" ..... توحیدنیکنامی

ننه جون من سمنو می‌خواهم یار شیرین دهنو می‌خواهم
عاشقم من به لقای سمنو سر و جانم به فدای سمنو
سمنو خوب تر از جان من است سمنو شیره‌ی دندان من است
من که در مطبخِ تو آشپزم سمنو را به جه شکلی بپزم؟
ننه جون ارث به اولاد بده سمنو را تو به من یاد بده


ویدئوی مناره سلجوقی گلپایگان

مناره سلجوقی گلپایگان که از آن به عنوان بلندترین مناره آجری نام می برند ، گویی امتداد پیشینه کهن این خطه را برابر دیدگان هر هنر دوستی آشکار می کند این بنا که به عنوان بلندترین مناره آجری سلجوقی قرن پنجم هجری قمری ایران از آن یاد شده با قدمتی حدود 900 سال همچنان در برابر عوامل طبیعی زلزله، باد، باران، سرما و گرما سرفراز برجای مانده است.











آشنایی با آثار تاریخی گلپایگان در دوره سلجوقی

بی شک دوران اتابکان سلجوقی را می توان، عصر شکوفایی سرزمین پهناور جرباذقان (گلپایگان) نامید. وجود عالمان و شاعرانی همچون نجیب الدین جرباذقانی (صاحب دیوان اشعاری مشتمل بر 2000 بیت) ابن ماکولا عِجلی جرباذقانی و ابوشرف ناصح ابن ظفر جرباذقانی (مترجم تاریخ یمینی) و همچنین احداث بناهای باشکوهی همچون مناره، مسجد جامع، بازار چهار سوق و گنبد و پلهای مواصلاتی در این دوره حساس از تاریخ ایران زمین، خود دلیلی بر این مدعاست

شهرداری گلپایگان

آشنایی با آثار تاریخی دوره سلجوقی

 بی شک دوران اتابکان سلجوقی را می توان، عصر شکوفایی سرزمین پهناور جرباذقان (گلپایگان) نامید. وجود عالمان و شاعرانی همچون نجیب الدین جرباذقانی (صاحب دیوان اشعاری مشتمل بر 2000 بیت) ابن ماکولا عِجلی جرباذقانی و ابوشرف ناصح ابن ظفر جرباذقانی (مترجم تاریخ یمینی) و همچنین احداث بناهای باشکوهی همچون مناره، مسجد جامع، بازار چهار سوق و گنبد و پلهای مواصلاتی در این دوره حساس از تاریخ ایران زمین، خود دلیلی بر این مدعاست.در ادامه به معرفی برخی از آثار سلجوقی گلپایگان اشاره خواهد شد:

بازار چار سوق:

بازار سنتی گلپایگان همانند بازارهای شهرهای قدیمی ایران دارای طاق های گنبدی ضربی آجری با گوشه های جالب است و به آجرکاری‌های دوران صفوی در بازار بزرگ اصفهان شباهت دارد. بازار سنتی گلپایگان شامل بازار مسگرها، کوزگرها، فرش فروشان، بازار گیوه دوزان، بازار اصلی و تعداد زیادی پاساژ می باشد. پیش‌خوانها، درهایی که به شکل تخته های ضخیم چوب ساده در دو شکاف چوبی بالا و پائین جلوی دکان به دنبال هم ردیف می‌شدند، قفلهای پیچی که در همان گلپایگان ساخته می شد و صاحبان مغازه بعد از بستن در به آن فوت می کردند و قل هوالله می خواندند. .همه، در خاطره ها باقی است. سبدها، تفت های چلواری، چولاری ها و کپه ها، دستاس، ترازوهای قدیمی، چرتکه، حساب سیاقی و دفتر و دستک دکان، چراغانی در نیمه شعبان، نصب چراغهای روغنی با روغن کرچک، فانوس نفتی هایی که شب بپا می‌شد و بوق سحر جمعش می‌کردند، نگهبانی سگها و سر و صدای داروغه ها… همه را کهنسالان از بازار قدیم گلپایگان تعریف می‌کنند. مجموعه بازار سنتی گلپایگان بنابر سبک معماری و موقعیت جغرافیایی و سوابق تاریخی، بیانگر موقعیت تجاری با اهمیت منطقه بوده‌است. اهمیت این بنا بیشتر از جهت سبک معماری وموقعیت مکانی که پل ارتباطی بین مناره گلپایگان و مسجد جامع می‌باشد حائز اهمیت است. در احداث این بنا همچون بازارهای سنتی سایر شهرهای قدیمی از طاق آجری و تناسب ترکیب، فضاها و تعبیه فضاهای جانبی مانند تیمچه، قهوه خانه‌ها

bazark 

(در واقع چای خانه ها) و نور طبیعی بدون حرارت و برودت استفاده شده‌است و تاریخ تجدید بنای آن در حدود 400 سال پیش برآورد شده‌است. بازار سنتی گلپایگان تا کنون چندین بار مرمت شده است و در آذر 92 نیز سنگ فرش بازار تاریخی گلپایگان بازسازی گردید.

  مسجد جامع گلپایگان:

بنای مسجد جامع گلپایگان یکی از مساجد پنجگانه بزرگ ایران زمین در عهد سلجوقی است که در تاریخ 508 هجری قمری به دستور ابوشجاع محمدبن ملکشاه سلجوقی به همراه چهار مسجد دیگر بنا گردیدند که عبارتند از: مسجد اموی دمشق (503 ه.ق)، مسجد جامع ساوه (504 ه.ق)، مسجد جامع قزوین (508 ه.ق) و مسجد جامع دیار بکر ترکیه (511 ه.ق).

masjedjamek

بنای با شکوه مسجد جامع گلپایگان با دو درب ورودی، شبستان ها، محراب آجری٬ گنبد آجری دوپوسته و محوطه ای چشم نواز، معرف اوج معماری سلجوقی است که گویی امتداد پیشینه کهن این خطه را، برابر دیدگان هر هنر دوستی آشکار می کند.

این مسجد از حیث نکات فنی و ساختمانی دارای امتیازات فراوانی می باشد. ازخصوصیات مسجد و گنبد آن دارا بودن کتیبه های آجری متعدد و تزئینات فراوان دوره سلجوقی است. در متن کوفی گنبد، نام محمد بن ملک شاه خوانده می شود و اطراف محراب بزرگ زیر گنبد در متن کتیبه ای، نام بانی آن بنای عظیم را، ابونصربن محمد بن ابراهیم آورده اند. همچنین بربدنه های مختلف شبستان نام بزرگان دین و جملات مذهبی را به خط کوفی آجری نوشته اند. در زمان فتحعلی شاه قاجار شبستان های ساده طرفین گنبد و بناهای شرقی و غربی مسجد را احداث نموده و بر ساختمان های گنبد عهد سلجوقی افزوده اند. ساختمان گنبد عهد سلجوقی متعلق به اوایل قرن ششم هجری قمری است. مسجد جامع گلپایگان با معماری بی نظیر، به شماره 191 در مرداد ماه سال 1312 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

مناره آجری سلجوقی: 

مناره یا فانوس صحرایی گلپایگان که به عنوان بلندترین مناره آجری عهد سلاجقه قرن پنجم هجری قمری ایران از آن یاد شده، گویی امتداد پیشینه کهن این خطه را، برابر دیدگان هر هنر دوستی آشکار می کند.

menark
این مناره با قدمتی حدود 900 سال همچنان در برابر عوامل طبیعی زلزله، باد، باران، سرما و گرما سرفراز برجای مانده است.
این اثر تاریخی دارای دو درب است که هر یک از آنها فرد وارد شونده را با پلکانی دورانی با 64 پله به بالای مناره هدایت می کنند. قسمت های پایین و بالای مناره، دارای کتیبه آجری است که این کتیبه به خط کوفی، آیات 53 سوره زمر را به تصویر کشیده است.
مناره سلجوقی گلپایگان به فانوس صحرا نیز مشهور است چرا که در گذشته با نصب روشنایی بالای آن، راهنمای کاروانیان در مسیر
جاده معروف ابریشم بوده است.

sang
این مناره 18 متری با معماری بی نظیر، به شماره 250 در خرداد ماه سال 1315 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این مناره از زمان سلجوقیان می باشد که ساختمان آن را احتمالا با ساختمان مسجد جامع و بازار چهارسوق همزمان می دانند. تا حدود چهل سال قبل، اطراف آن خرابه و چاله چوله بود که مردم گاهی از آنجا خاک می بردند و قطعه های ظروف سفالین شکسته نیز دیده می شد و آن محل را چاله های پامناره می گفتند. جای خندقی هم بود که یک قسمت آن را برای زمین ورزش صاف کرده بودند ولی اکنون فقط چند متری اطراف مناره را حصار نموده اند. گفته می شود این مناره برای راهنمایی کاروانیان بوده و بالای آن چراغ نصب می کرده اند و در جنوبی چهارسوق از جلوی مناره شروع می شده است. فعلا خیابان، گودتر از سطح پای مناره و بازار چهارسوق است. دوشیر قبلا در محل پاشیرا نزدیک مقبره باباعبدالله در کنار جاده قافله و ابتدای کوچه حکومتی بودند. میدان پاشیرا نسبتا وسیع و دکه بازی و ورزش بچه های محل بود و بر این شیرها که وسیله سرگرمی بچه ها بود سوار می شدند و بازی می کردند. بعد از خیابان کشی چون خیابان چند متری از جاده قافله فاصله پیدا کرد و زمین های اطراف پاشیرا را با قسمتی از جاده قدیم به مالکین آن حدود دادند و میدان پاشیرا را هم گودبرداری نمودند که رختشوی خانه بسازند، شیر های سنگی را با تخته و گرده چوب و غلطک که بوسیله دو گاو نر کشیده می شد، تک تک به پای مناره منتقل کردند. شیرهای سنگی در زیر سایه مناره سلجوقی محبوس بودند که چندی پیش یکی از آنها به سرقت رفت و دیگری تنها ماند.

 

گنبد بابا مصری

گنبد بابامصری گلپایگان در مسجدی به نام مسجد میرزا ابوالحسن قراردارد و سابقاً در جنب گنبد، حمامی هم به این نام وجود داشته‌است این بنا دارای ارزش تاریخی و هنری است و احتمالاً بنای آن در دوره ایلخانی تجدید و مرمت  گردیده و روی بنای قدیمی دوره سلجوقی ساخته شده‌است و تاریخ تجدید ساخت آن مربوط به  1225 هجری قمری است.

bayan-news-ir_1-400x267

قلعه جمال

آنچه در اینجا می خوانید برگرفته از آثارالبلدان ص 411، به نقل از دیوان نجیب الدین جرباذقانی به تصحیح محمود مدبری: “جرباذقان ولایتی است ما بین همدان و اصفهان، قلعه محکم و بزرگی داشته و حاکم آنجا را “جمال باده” می نامیدند. این جمال باده، نزد حکام نرفتی و از قلعه خود پا بیرون نگذاشتی و به جهت استحکام مکانی که داشت، پادشاهان با او مسامحه میکردند و جمال، بدین جهت بسیار مشهور بود. تا آنکه مملکت عراق عجم از طرف سلطان محمد خوارزمشاه به پسرش عمادالملک مقرر شد و چون عمادالملک به سرزمین جرباذقان رسید، جمال باده را احضار نمود. او از خدمت تقاعد ورزید. عماد الملک لشکر بدانجا فرستاد و شهر را به غلبه گرفتند و جمال را در قلعه ای که داشت محاصره نمودند. پس از ایامی حصر و کوشش، جمال باده از قلعه گریخت. از این مقدمه چند روزی نگذشته بود که تصرف سرزمین گلپایگان به مذاق او خوش نیامده، با لشکر تاتار به عراق عجم وارد شدند. عمادالملک فرار نمود، او را و پسر خوارزمشاه را بکشتند و لشکر ایشان را مقهور ساختند و جمال باده به مکان اصلی خود معاودت نمود و به حال خویش باقی ماند.” از شواهد و قراین تاریخی پر واضح است که جمال باده حاکم عادل گلپایگان در عصر سلجوقی بوده و به همراه چهار پسرش تا عهد مغول با نیکنامی و قدرت حکومت رانده است و این شهر را از گزند مغولان در امان داشته است.کوه قلعه جمال امروزه منتسب به اوست.

 

 

 پل اناربار(قازید):

امروز این پل با نام پل قاضی زاهد شناخته می شود. ساختمان این پل را برخی قبل از اسلام، و بعضی زمان حکومت سلجوقیان و عده ای هم زمان صفویه می دانند. اما آنچه مشهود است این پل تنها راه ارتباطی شهر گلپایگان با سمت دیگر رودخانه بوده و در امتداد جاده قافله که از کنار مناره و بازار سلجوقی عبور می کند قرار دارد لذا این فرضیه که قدمت این پل به زمان سلجوقیان باز می گردد به حقیقت نزدیکتر است. احیانا این پل در زمانهای پس از اسلام و عهد صفویه و در زمان ساخت کاروانسراها مورد مرمت قرار گرفته است.

رودخانه

  ظرف آتشدان مفرغی:

 zarfk

یکی از اشیاء باستانی گلپایگان (که در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود)، ظرف آتشدان مفرغی 6 ضلعی به بلندی 71 سانتی متر و گشادی دهانه بالا 94/5 سانتی متر است. این آتشدان دارای سه پایه‌ای به شکل پنجه پای شیر است و سه دستگیره نیز دارد و از آثار قرن سوم یا چهارم هجری است که نام جرفادقان هم شبیه کتیبه‌های قدیمی به زبان عربی بر دسته آن کنده کاری شده‌است.

اين مطلب تاکنون 8216 بار مشاهده شده است.
مطالب مرتبط با شهرداری گلپایگان

آشنایی با آثار تاریخی گلپایگان در دوره سلجوقی
میراث ناملموس گلپایگان



نام و نام خانوادگي:
پست الکترونيک:
سايت يا وبلاگ:
متن پيام:
تصوير امنيتي:


12:37   16 آذر 1395
همشهری
با سلام و عرض ارادت

لطفا در این متن، تصاویر را به متن مربوطه ارجاع دهید چرا که برای یک فرد غریبه مطالب و تصاویر سنخیتی ندارند. مثلا تصویر مسجد جامع در متن بازار آمده و...باتشکر.
پاسخ
متشکر از لطف شما . ویرایش خواهد شد

آخاله در قبال تبلیغات هیچ مسئولیتی ندارد.


آب و هوا

پیام های کلی سایت

تماس با ما


كلیه حقوق برای پدید آورندگان 
.:: آخاله ::. محفوظ است. | طرح و اجرا : توحید نیكنامی   | به روز رسانی محتوایی : محمود نیكنامی  
 | .Copyright © 2003-2012 Akhale.ir. All Rights Reserved
|
 | Powered By Tohid Niknami | E-Mail :
Akhale . com @ gmail . com |