گلها و سبزیجات بهاری در ارتفاعات گلپایگان -موسیر ، لاله ، مرزنجوش ، شوید
خبرگزاری مهر - گروه استان ها: بنای بقعه هفده تن از بناهای ساخته شده در قرن یازدهم هجری قمری است که بر اساس آثار موجود و طبق آنچه در کتیبه سردر آن آورده شده در زمان شاه عباس اول صفوی و در سال 1032 هجری قمری ساخته شده است. گنبدکاشی‌کاری با شکوهی که از نظر کاشی‌کاری تزئینات خاصی دارد و بر روی بنای هشت گوش این امامزاده خودنمایی می‌کند؛ وسیع‌ترین گنبد ایران است به صورتی که این گنبد دو ضریح را درون خود جا داده است.
کتیبه‌ای منظوم در این بنا به یادگار مانده که شرح مفصلی در توصیف شاه عباس اول صفوی دارد و حاکی از احداث این بقعه به وسیله امام قلی خان سردار معروف آن زمان است.
از جمله موارد منحصر به فردی که این امامزاده را از سایر بقاع متبرکه مستثنی می‌کند، مدفون بودن 17 امامزاده و از جمله 3 بانوی مطهره در این مکان است.
طبق شجره‌نامه موجود در اداره اوقاف و امامزاده هفده تن، افرادی که در این محل مدفون هستند عبارتند از: امامزاده ابوالحسن فرزند امام حسن مجتبی (ع)، سلطان اسماعیل فرزند امام جعفرصادق (ع)، صالح و قاسم فرزندان جعفربن علی (ع)، عباس و حسین فرزندان حضرت موسی بن جعفر(ع)، شهربانو و حلیمه و صفورا دختران حضرت موسی بن جعفر (ع)، علی اکبر بن علی بن حسین (ع)، محمدبن محسن‌بن علی‌بن حسین(ع)، محمود و محسن و عبدالله بن یحیی بن امام موسی الکاظم (ع)، موسی و مظفر فرزندان جعفر طیار، اسحاق فرزند ابراهیم که مشخص نیست ابراهیم مذکور به کدام امام منتسب است.
تنها یک سردر قدیمی از 5 سردر ورودی امامزاده هفده‌تن باقی مانده است
از سه درگاه ورودی که در گذشته اطراف این بنا را به عنوان ورودی مشخص می‌کرد، امروز فقط یک سردر برجای مانده است که الگوی معماری ورودی این بنا را مشخص می‌کند.
در سنوات اخیر با کوشش‌های بی‌دریغ خیرین و افراد آگاه برای آزادسازی این بنا مبالغ هنگفتی هزینه شده و میلیاردها تومان از محل اجاره بهای مغازه‌ها و املاک اوقاف اطراف امامزاده، بیت‌‌المال و نیز فروش قبر، صرف آزادسازی املاک تجاری اطراف این بقعه تاریخی شده است تا این مکان مقدس و فرهنگی تاریخی را از بن‌بست خارج کند.
با وجود تمام این تلاش‌ها و هزینه‌های هنگفت آزادسازی، در حال حاضر اداره اوقاف شهرستان گلپایگان در حال ساخت یک برج در فاصله 30 متری بنای هفده تن به عنوان در ورودی این بنا است، برجی که حدود 6 متر قد دارد و منظره بنای با عظمت امامزاده هفده تن را در خود بلعیده است. البته گلدسته‌های 8 الی 9 متری هم به این برج اضافه خواهد شد.
این در حالی است که درست در دو دهه قبل نیز در شرقی هفده‌تن در طرح توسعه بنای امامزاده ناصرابن علی قرار گرفت و بقایای آن هنوز در وسط محوطه موجود است.
اکنون در سایه سکوت دستگاه‌های مرتبط از جمله شهرداری، اداره میراث فرهنگی، اوقاف و امر خیریه و .... بر سر آزادی یا اسارت این بنا چرتکه‌اندازی می‌شود.
سنگ قبرهایی که با بنای تاریخی همگون نیستند
از جمله دیگر اشتباهاتی که زیرپوستی در حال نابودی امامزاده هفده تن است تبدیل صحن هفده تن به قبرستان است که با فروش بی‌برنامه قبر، صحن در حال تبدیل به قبرستان است. همچنین استفاده از سنگ‌های سیاه رنگ و غیر همگن برای قبور چهره ناموزونی به بنای تاریخی «هفده تن» تحمیل کرده است.
متأسفانه در سایه بی‌تدبیری و عدم تعهد مسئولان مرتبط، آثار تاریخی گلپایگان یکی پس از دیگری در برابر سلیقه‌ها قربانی می‌شوند. اما غافل از آنکه تاریخ خواهد گفت چه بر سر میراث چند صدساله و چند هزار ساله آورده‌ایم.
با وجود اینکه در شهرستان گلپایگان هیچ‌گونه میدانی برای اجرای برنامه‌های ملی و مذهبی وجود ندارد، آزادسازی کامل حریم این اثر تاریخی فرهنگی و مذهبی و تهیه طرح جامع هفده تن می‌تواند تأثیرات مهمی در شهرستان بر جای گذارد و به یکی از فضاهای اصلی شهر تبدیل شود.
طرح جامع امامزاده هفده‌تن مصوبه میراث و اوقاف را دارد
حجت‌الاسلام مهدی طاهری، رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان گلپایگان در گفتگو با خبرنگار مهر تمام فعالیت‌های صورت گرفته در اطراف امامزاده هفده تن را مطابق با اجرای طرح جامع این امامزاده می‌داند و می‌گوید: برای اجرای این طرح تاییدیه دفتر فنی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان و میراث فرهنگی شهرستان را داریم.
وی با اشاره به اینکه نیازی به تاییدیه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان ندارد، می‌افزاید: طرحی که ما در دست اجرا داریم مرمتی است و قرار نیست بنایی در این محل ایجاد شود.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان گلپایگان که معتقد است نمونه طرح جامع در نظر گرفته شده برای امامزاده هفده‌تن در حرم مطهر امام رضا، حرم حضرت معصومه (س) و تعدادی دیگر از این اماکن متبرکه اجرایی شده است، ادامه می‌دهد: ضروری نیست که گنبد و مقبره امامزاده از دور دیده شود همانطور که دیگر امام‌زاده‌ها نیز به این صورت است.
وی با اشاره به ساخت صحن اول و آزادسازی صحن دوم این امامزاده عنوان می‌کند: باید توجه داشته باشیم که مردم در اطراف حرم ساخت و سازهای زیادی را انجام داده‌اند و در برخی از نقاط تا 5 طبقه ساخت و ساز شده است و ما امکان آزادسازی نداریم.
حجت‌الاسلام طاهری اضافه می‌کند: در نظر داریم در طرح جامع صحن امامزاده هفده‌تن از معماری سنتی استفاده کنیم.
وی همچنین در خصوص فروش قبر در امامزاده هفده تن ابراز می‌کند: ما به منظور تامین هزینه‌های امامزاده مجبور به فروش قبر هستیم و در سال جاری تنها 3 قبر را با قیمت 10 تا 15 میلیون تومان به فروش رسانده‌ایم.
هنوز مصوبه‌ای برای اجرای طرح جامع امامزاده هفده‌تن از سوی میراث صادر نشده است
اما مهدی نوبخت، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گلپایگان نیز در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: هنوز اداره میراث فرهنگی مصوبه‌ای را برای اجرای طر‌‌ح‌های بازسازی و طرح جامع به اداره اوقاف نداده است.
وی که معتقد است در حال حاضر اضافه ساختی در طرح اجرایی اوقاف و امور خیریه در امامزاده 17 تن دیده نمی‌شود، اضافه می‌کند: طرح در حال اجرای اداره اوقاف در این محل احیا و مرمت سردرب قدیمی امامزاده است.
نوبخت با اشاره به اینکه امامزاده هفده تن در گذشته 5 ورودی داشته است، می‌افزاید: در حال حاضر دو عدد از این سردرب‌ها وجود دارد و مابقی و به ویژه در اوایل انقلاب از بین رفته‌اند.
وی در خصوص طرح جامع امامزاده هفده‌تن نیز می‌گوید: این طرح مصوبه‌ای را از میراث فرهنگی دریافت نکرده است و باید پس از بررسی در کمیته فرهنگی میراث فرهنگی در این باره تصمیم‌گیری کرد.
به اداره اوقاف گلپایگان تذکر داده‌ایم
اما در این میان فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار مهر هر گونه عملیات اجرایی در امامزاده هفده تن را جز با دریافت تاییدیه از میراث فرهنگی غیر قانونی می‌داند و می‌گوید: بقعه این امامزاده میراثی است و باید هرگونه عملیات عمرانی در آن با تاییدیه میراث فرهنگی انجام شود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه به اداره اوقاف شهرستان گلپایگان در خصوص فعالیت‌های عمرانی در امامزاده هفده تن تذکر داده‌ایم، اضافه می‌کند: از این رو این اداره هنوز طرحی را برای بررسی به میراث فرهنگی ارسال نکرده است و نباید بدون داشتن مصوبه فعالیتی انجام دهد.
