به گزارش فارس از گلپایگان، شهرستان گلپایگان یکی از شهرهای کهن تاریخی و در عین حال هنرپرور است که از سالیان گذشته تاکنون مهد رشد و پرورش هنرمندان در رشتههای متنوع هنری به ویژه صنایعدستی و هنرهای سنتی بوده و هست.
یکی از مهمترین و در عین حال جذابترین هنرهای سنتی ایرانزمین که در گلپایگان نیز همچنان رونق دارد کار با چوب و ساخت آفریدههای چوبی است که خوشبختانه در حال حاضر هنرمندان زیادی در رشتههای منبت، مشبک، معرق، پیکرتراشی، گره چینی و خراطی در کارگاههای کوچک و بزرگ در شهرستان گلپایگان مشغول به فعالیت هستند.
محمدحسن قرائتی یکی از این هنرمندان گرانقدر گلپایگانی است که در قدیمیترین کارگاه خراطی شهرستان واقع در شهر تاریخی گوگد مشغول به فعالیت است.
محمدحسین ماهری پژوهشگر میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در گفتوگو با خبرنگار فارس در گلپایگان با تأکید بر لزوم حمایت جدی از فعالان این حوزه تصریح کرد: حمایت از این قشر زحمتکش و کمتوقع از جمله ملزومات و ضروریات امروز است تا در جهت بالندگی هرچه بیشتر این هنرها و هنرمندان بیآلایش گام مؤثری برداشته شود.
ماهری با اشاره به آثار محمدحسن قرائتی تصریح کرد: از جمله آفریدههای هنری استاد قرائتی میتوان به ساخت انواع دستههای مغار نجاری و منبتکاری، دستگاه چرخ نخریسی، عصا، میل باستانی، چرخ پنبه کنی، جیرجیق اشاره کرد.
وی ادامه داد: دیگر ساختههای چوبی او ساخت انواع کرسی، ادوات کشاورزی و خرمنکوبی سنتی، میز و صندلی و ... است که با دقت زائدالوصفی به روش پیشینیان ساخته و عرضه میکند.
ماهری افزود: بیشتر چوبهایی که استاد در ساخت مصنوعات چوبی استفاده میکند چوبهای ونو (زبانگنجشک)، توت، گلابی، صنوبر، بید و سنجد است.
ماهری اذعان داشت: از جذابیتهای کارگاه استاد قرائتی میتوان به قدیمیترین دستگاه خراطی چوب یاد کرد که به پدر استاد تعلق داشته و با ساختار کاملاً چوبی آن به حدود یکصد سال پیش باز میگردد.
پژوهشگر صنایعدستی و میراث فرهنگی خاطر نشان کرد: شیوه کار با این دستگاه که به «دستگاه میل تراشی» هم معروف است؛ به حرکت درآمدن محور اصلی یا همان چوب (میله) با استفاده از کمان دستی است. بدینصورت که دو طرف ابتدا و انتهایی کمانی که محور اصلی کار را به گردش درمیآورد به وسیله روده گوسفند به هم متصل شده و بروی میل، تابیده میشود و با گردش یکی از دستان هنرور، چوب یا میل به گردش درآمده و با دست دیگر، مغار خراطی بر روی چوب قرار میگیرد و طرح خراطی مورد نظر هنرمند بر روی چوب پیاده میشود.
ماهری تصریح کرد: این روش قدیمی در مقایسه با کار کردن با دستگاههای خراطی امروزی نیازمند دقت و مهارت زیادی داشته است و در حال حاضر کمتر خراطی توانایی کار کردن با این دستگاه چوبی را دارد.
وی گفت: در شهرستان گلپایگان در حال حاضر بیش از 15 رشته صنایعدستی و هنرهای سنتی وجود دارد که هنرمندان در ردههای مختلف سنی بدان مشغولاند که در این میان حدود هزار نفر به صورت غیرحرفهای و حرفهای در رشته قدیمی منبتکاری «سبک گلپایگان» مشغول به کار هستند.
محمدحسن قرائتی هنرمند گلپایگانی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: در 15 اردیبهشت 1316 در شهر تاریخی گوگد تولد شدم، پدرم زندهیاد عطاالله قرائتی از نامآوران شهر گوگد بود که به همین حرفه نیز میپرداخت، و پس از ایشان دنبالهرو حرفه قدیمی خراطی در شهر گوگد بوده و هماکنون نیز بدان به صورت حرفهای میپردازم.
قرائتی تصریح کرد: در دورهای از زندگی به استخدام ژاندارمری درآمدم ولی پس از بازنشستگی به طور جدی و مستمر، حرفه خراطی و ساخت ادوات کشاورزی را دنبال میکنم.
این هنرمند گلپایگانی گفت: متاسفانه گام مؤثری در جهت حمایت از هنرمندان صنایعدستی برداشته نشده است.